Gender Takes Over, czyli kto się boi angielskiego listonosza

    Miałem nadzieję coś dzis jeszcze napisać, ale poza zwykłymi zajęciami, muszę się szykować do wyjazdu do Kielc, gdzie będę opowiadał o uczeniu języka, i niestety ani dziś, ani jutro się za bardzo widzieć nie będziemy. Każdego kto może przyjść, zapraszam zatem na godzinę 17 na Wzgórze Zamkowe, a tu może, żeby pozostać w temacie, wrzucę jeden z rozdziałów książki o angielskim listonoszu. Bardzo proszę.

      Ktoś kto zapoznał się już z wszystkim, co tu zostało powiedziane, a planuje się uczyć języka, zapyta pewnie, czy są podręczniki, z których można by było bezpiecznie, a może i jeszcze skutecznie, skorzystać. Na to pytanie odpowiem tak: Przede wszystkim, w większości wypadków na to, z czego się będziemy uczyć nie mamy wpływu. Jeśli zapiszemy się na jakiś kurs w EMPiK-u, do Metodystów, czy do którejkolwiek z owej całej masy różnych szkół o najbardziej wymyślnych nazwach, i tak dostaniemy – a raczej będziemy musieli sobie kupić to z czego korzysta szkoła. A szkoła korzysta z tego, co im zaoferowano na najbardziej ciekawych biznesowo i osobiście warunkach.

      Podobnie z lekcjami prywatnymi. Każdy nauczyciel każe nam sobie kupić to, z czego on już korzystał, a dokładniej, na co nie musi wydawać pieniędzy, a więc bardzo często książkę, którą dostał od szkoły, w której swego czasu pracował i przez czyjeś niedopatrzenie udało mu się jej nie zwrócić. A zatem, już na samym początku można uznać, że będziemy się uczyć nie z podręcznika, który nam się z jakiegoś powodu podoba, albo o którym słyszeliśmy, że jest dobry, ale z tego, co nam się podsunie pod nos.

      No ale załóżmy, że jakiś wybór jednak mamy, że stanie się cud i ktoś, kto będzie nas uczył, niespodziewanie powie: „Proszę sobie coś tam kupić, albo poszukać w domu wśród starych książek, następnym razem to przynieść, i będziemy pracować”. Jeśli mamy w domu starego Eckersleya, czy komplet Alexandra jesteśmy już ustawieni. Zwłaszcza Alexander, we wszystkich czterech kolorach pozwoli nam się języka nauczyć. Oczywiście, pod warunkiem, że nauczyciel będzie wiedział, jak z niego korzystać. Jednak można przypuszczać, że skoro on już na początku wykazał się tego typu spokojem, że pozwolił nam samym decydować, to dalej też da sobie radę.

      Co poza Alexandrem? Otóż, po pierwsze, ja tego za bardzo nie wiem, a poza tym obawiam się, że nic. A już zwłaszcza, gdy mówimy o poziomie podstawowym. Podręczników dla uczniów początkujących najzwyczajniej w świecie nie ma. To znaczy, są, tyle że tak jakby ich nie było. Z tego co zdążyłem zaobserwować, z jakiegoś powodu, obecnie panujący system nauczania nie wymyślił tu nic choćby na tyle mądrego, żeby tę naukę w ogóle rozpocząć. Podręczniki dla uczniów naukę rozpoczynających to są wyłącznie książki, gdzie treść obejmuje może 5 procent całego druku, a reszta to obrazki, zdjęcia i jakieś kolorowe tabelki. Weźmy jakikolwiek podręcznik z napisem  Starter  lub  Elementary , otwórzmy na którejkolwiek stronie, i zobaczymy, że tam są niemal wyłącznie owe kolorowe rysunki i zdjęcia.

      Otóż ja sobie nie wyobrażam, jak ktokolwiek może próbować z tego uczyć, poza być może moją żoną, która umie uczyć nawet z tego, co znalazła na ulicy, idąc z domu do pracy, lub z tego, co uczniowie mają w kieszeniach czy tornistrach. A tu, co ciekawe, nie mówimy tylko o dzieciach, ale również osobach dorosłych. Oni też dostają te książki z obrazkami, z tą różnicą, że ich treść jest bardziej „dorosła”.

      Spójrzmy na coś, co właśnie z myślą o osobach dorosłych zostało wydane przez Longmana, a więc wydawnictwo, które przed wieloma, wieloma wiekami, lat temu tysiące, obdarowało nas kursem L.G. Alexandra „New Concept English”, jest dziś używane na kursach w EMPiK-u, a zatytułowane jak na ironię, „Total English''. Otwieramy ów podręcznik na pierwszej stronę, na samej górze mamy tytuł rozdziału: Do you know...?, niżej tabelkę z 15 słówkami, takimi jak supermarket,czy television, a niemal całość strony, z braku miejsca, z przesunięciem na stronę obok, jest 15 kolorowych zdjęć, na których widzimy ów telewizor, supermarket, plus 13 innych obiektów, które należy odpowiednio oznaczyć. Obok są jeszcze dwie tabelki, jedna z alfabetem, a druga z liczebnikami.

      Przewracamy stronę i widzimy siedem kolorowych rysunków, na których ktoś coś albo pisze, albo czegoś słucha, albo coś czyta, czy na coś patrzy. Na górze strony jest tabelka z czasownikami listen, look, read, write, speak, repeat, match, a naszym zadaniem jest dopasować czasowniki do obrazków. Mnie osobiście najlepiej podoba się owo match. Z myślą o nim, mamy obrazek przedstawiający zeszyt i piszącą po nim rękę z ołówkiem. W zeszycie, z lewej strony, mamy napisane  Yes i No, z prawej thank you i please, ręka łączy No z thank you, a ja już się tylko zastanawiam, co ja bym powiedział dociekliwemu uczniowi, który by mnie zapytał, że czemu nie na odwrót. Że ten podręcznik przygotowali durnie z Harlow pod Londynem, którzy nawet pewnie nie są Brytyjczykami?

      O, tak. To też jest coś ciekawego. Pewnie nikt mi w to nie uwierzy, ale zapewniam, że nie bujam. Ja nie potrafię nawet zliczyć przypadków, kiedy to w różnych książkach wydawanych, czy to przez Longmana, czy przez Oxford, znajdowałem oczywiste błędy. I nie mówię tylko o błędach technicznych, takich, jak to co widzimy wpowyższym przykładzie, ale błędach na poziomie samego języka.

      Zaglądamy na stronę kolejną, a tam wielkie zdjęcie dwóch gości w garniturach, jeden biały, drugi Murzyn, obaj siedzą przy stole i trzymają się za palce. A pod spodem kolejne trzy fotografie, również przestawiające ludzi, którzy, jak się domyślam, się witają. Tu z kolei najbardziej podoba mi się podpis obok zdjęcia na samym dole:

A: Hello. I'm Adelina Garza.

B: I'm Nahid Golovina. Nice to meet you.

A: Nice to meet you, too.

      Ja wcale sobie nie robię żartów. Tam naprawdę jest tak napisane:

      „Adelina Garza I Nahid Golovina”. Nie ma już mowy ani o państwu Sawyer, którzy mieszkają w Londynie na King Street, i mają córkę Susan, której ojciec każe wracać do domu przed 10. Tu jest już tylko Nahid Golovina i jego znajoma Adelina. W ten oto sposób, słynne wydawnictwo Longman uczy dziś języka angielskiego. A to jest dopiero początek książki.

      Popatrzmy na stronę 115, gdzie już wszyscy pewnie stoją językowo znacznie wyżej. Strona 115 jest zadrukowana tylko w połowie, ale za to na kolorowo i przedstawia jakąś grę planszową. Gra się nazywa The ‘my first my last’ i polega na tym, że, zaczynając od startu, należy dojść do mety, potykając się o przeszkody typu my last visit to the cinema, my last night in a hotel, my first CD, czy my last visit to a tourist attraction.

      Przyznaję, że podręcznik „Total English” wybrałem trochę celowo, żeby w ten sposób najbardziej obrazowo pokazać, jak działa dzisiejszy system organizacji nauki języka angielskiego na świecie. Czegoś tak złego raczej nie spotkamy, choć, przyznaję, że starając się unikać tego typu produkcji, mogę mieć orientację marną. Jednak z tego co widzę, mogę stwierdzić z całą stanowczością, że to co widzimy w tym akurat przypadku, bardzo dobrze pokazuje kierunek, w jakim to wszystko się rozwija.

       Podręczniki, jakie są dostępne na rynku, a co gorsza również te, które są zatwierdzane przez Ministerstwo Edukacji, mają na celu wyłącznie utrzymywanie uczniów w stanie permanentnej konieczności kontynuowania nauki. Osobiście, z wyjątkiem może dziś dość już starych kursów przygotowujących do egzaminów FC, CAE, czy proficiency, nie udało mi się znaleźć niczego, co bym potrafił polecić z czystym sumieniem. A i tak, jak widzimy, ja tu mówię tylko o czymś, z czym miałem do czynienia wiele lat temu. Do obecnie proponowanych projektów z zasady nie zaglądam, i powiem uczciwie, że wcale nie tylko dlatego, że od czasu, jak lokalne szkoły zaczęły prowadzić akcję „U nas nie uczą kosmici”, one mi nie są do niczego potrzebne, ale ja się zwyczajnie boję, że otworzę któryś z nich, a tam już nie będzie nawet Nahida z Adeliną, ale para jakichś zamieszkałych w Pradze gejów, z dzieckiem, które im urodziła zaprzyjaźniona lesbijka imieniem Ahmed.

      No ale tu już się zaczyna robić politycznie, a ta książka miała być nie o polityce, tylko o uczeniu języka angielskiego. Poza tym, byłoby w tym coś bardzo niestosownego, gdybym ja z jednej strony krytykował autorów podręczników za to, że nie są w stanie powiedzieć tego, co powiedzieć należy krótko, zwięźle i to the point, a sam bym się bez sensu rozpisywał. Kończmy więc. Tyle co tu jest, powinno nam wszystkim wystarczyć w zupełności.