O przyjemności brania w pysk

Najpierw obiecałem, a później starałem się owej obietnicy dotrzymać, że przez przynajmniej te dwa dni świąteczne, ten blog pozwoli nam odetchnąć od codziennych złorzeczeń. Wygląda jednak na to, że – podobnie zresztą, jak w ogóle idzie o nasz stosunek do tak zwanej tradycji i najprostszego obyczaju – czymś takim jak Święta Wielkanocne przejmujemy się już tylko my. Wczoraj, jakaś paniusia w programie Drugie Śniadanie Mistrzów zakomunikowała, że ją z Polski nie wypędził stan wojenny, więc i nie wypędzi Jarosław Kaczyński, a chwilę później prowadzący program Marcin Meller zareklamował nam specjalny program internetowy, który pozwala blokować wszelkie nazwy zawierające słowa ‘Smoleńsk’, ‘katastrofa’ i ‘prawda’, i ta informacja bardzo wszystkich zgromadzonych rozbawiła. Dziś z kolei, wystarczy choćby zajrzeć na dwa główne portale internetowe, a więc Wirtualną Polskę i Onet, by zobaczyć, że tematem tego świętego dnia stało się to, co o Jarosławie Kaczyńskim powiedział pisarz Stasiuk (nie żartuję – chodzi o opinię pisarza Stasiuka), a co ochoczo zrelacjonował tygodnik ‘Wprost’. A zatem, jak widzimy, po raz kolejny potwierdziła się zapowiedź naszych biskupów co do końca żałoby. A skoro tak, cóż nam pozostaje? Walczymy. Choćby i w cieniu. Proszę posłuchać.

Po trzech latach funkcjonowania w polskim zyciu publicznym projektu o nazwie Platforma Obywatelska, wydaje się, że już nie ma ludzi, którzy nie wiedzieliby, że to co się dzieje stanowi najbardziej wyrazisty i jednoznaczny przykład porażki, w dodatku porażki na najwyższym poziomie kompromitacji. Wydaje się, że nawet jeśli weźmiemy do swoich badań grupę wyborców, których jedynym źródłem informacji jest telewizja TVN24 i Gazeta Wyborcza – efekt będzie identyczny, a mianowicie deklarowana świadomość, że to z czym mamy do czynienia od trzech i pół roku, to czysta porażka. Oczywiście, musimy przy tym brać pod uwagę, że ta reguła ma – jak niemal każda – swoje wyjątki, a więc, że gdzieś, w najbardziej egzotycznych kieszeniach współczesnej Polski są ludzie, którzy zarówno premiera Donalda Tuska, jak i reprezentowaną przez niego partię uparcie uwielbiają. Sam na przykład znam pewna młodą osobę, która twierdzi – i chyba robi to bez żadnej ironii – że kiedy widzi, lub choćby tylko słyszy Donalda Tuska, to ogarnia ją wręcz boski spokój. No ale, zgódźmy się, że to jest przypadek ekstremalny.

Problem się zaczyna dopiero wówczas, gdy okaże się, że znaczna część z osob bardzo niezadowolonych z polityki naszego rządu, z pracy jego ministrów i ze skutków, jakie ta praca przynosi, są jednocześnie głęboko przekonani, że to wszystko jest wyłączna winą Prawa i Sprawiedliwości i osobiście Jarosława Kaczyńskiego. Mało tego. Problem się pojawia, gdy się okazuje, że znaczna część z tych osob uważa, że dziś władzę w Polsce sprawuje właśnie PiS z Kaczyńskim, natomiast Tusk i jego ludzie, to zaledwie stłamszona grupa opozycjonistów. Ktoś powie, że ja sobie tu urządzam kpiny. Wcale nie. Jestem przekonany, ze gdyby największe ośrodki badania opinii publicznej zechciały przeprowadzić badanie na temat świadomości Polaków odnośnie tego, kto dziś w Kraju trzyma władzę, bardzo znaczny procent – nie wiem, czy 20, czy może nawet 30 – odpowiedziałoby, że PiS. Powiem więcej. Z moich – dość pobieżnych, przyznaję – obserwacji wynika, że są w Polsce ludzie, którzy uważają, że Jarosław Kaczyński jest dziś i premierem i prezydentem.

Z czego to szaleństwo wynika? Otóż niewątpliwie, jest ono skutkiem celowo prowadzonej polityki informacyjnej, której celem jest nie informowanie, lecz doprowadzenie jak największej grupy społecznej do stanu kompletnego zidiocenia i utrzymanie ich w tym stanie przez możliwie długi czas. Jakiś czas temu wspominałem na swoim blogu sytuację z pociągu, którą opowiedziały mi moje dzieci. Otóż jechały sobie one w przedziale z dwiema paniami, bardzo zaangażowanymi w komentowanie naszej ‘posmoleńskiej’ sytuacji. I w pewnym momencie jedna z nich zaczęła bardzo się oburzać na „tego Arabskiego”, który podobno „przygotował całą tę wizytę i w ten sposób doprowadził do katastrofy”. I na to druga pani powiedziała coś mniej więcej takiego: „Ale czego się pani dziwi? Takich to miał współpracowników ten Kaczor”.

Ja tu opowiadam o zwykłych ludziach. Weźmy jednak niedawny program Tomasza Sekielskiego „Czarno na białym”, czy jakoś tak. Sekielski poświecił go w całości omówieniu kilku głośnych przypadków, kiedy to polskie państwo zrujnowało interesy najbardziej energicznych i biznesowo utalentowanych ludzi. Każdy z tych przypadków stanowił wręcz modelowy przykład choroby, która toczy od dziesięcioleci nasze państwo i z którą to chorobą dotychczas chęć skutecznej walki ogłosił Jarosław Kaczyński. Mówimy tu o chorobie nie ograniczającej się do paru niekompetentnych urzędników, nie do kilku niefortunnych decyzji i nieszczęśliwych pomyłek, ale o prawdziwej zarazie, która opanowała same szczyty władzy. Tymczasem sposób w jaki telewizja TVN24 przedstawiła problem, w efekcie umożliwił jeden przekaz: wszystkiemu winni są urzędnicy, których za tymi ich biurkami posadził PiS, a Platforma Obywatelska, razem z serdecznie zaangażowanym w sprawę Januszem Palikotem, niestety, mimo naprawdę dobrych chęci, nie dała rady ich usunąć.

Oczywiście, wszyscy ci, którzy potrafią słuchać przekazywanych im informacji ze zrozumieniem, a obraz który do nich dochodzi rozpoznawać bez większych uprzedzeń, doskonale mogli się zorientować, choćby z nie tak przecież głęboko ukrytych znaków, kto tu jest naprawdę zły. Ale bądźmy uczciwi. Telewizja to nie jest wynalazek dla ludzi myślących. A zatem, musimy przyjąć niemal jako pewnik, że ze wspomnianej audycji Tomasza Sekielskiego, znaczna część widzów zrozumiała znów tylko jedno: Jaka to szkoda, że wciąż rządzi ten PiS. Nie ma co gadać. Dopóki Kaczyński będzie premierem, z tego kraju nic nie będzie. Czy to jest ich wina. Oczywiście, trochę tak, ale nie przede wszystkim. Po drugiej stronie tego planu stoją bowiem prawdziwi zawodowcy.

Co się stało, że ogarnęły mnie dziś tego rodzaju refleksje? Otóż właśnie odebrałem dwie kolejne, ściśle ze sobą powiązane, informacje. Pierwsza z nich to taka, że jakiś warszawski sąd wydał wyrok, zgodnie z którym niejaki Alan Szwejkowski ma otrzymać od władz miasta 15,5 tys. złotych w ramach odszkodowania za poniesione krzywdy. O jakie krzywdy chodzi? Otóż krótko mówiąc, ów Alan kilka lat temu był uczniem jednego z warszawskich liceów i decyzją nauczycielki otrzymał obniżoną ocenę z przedmiotu. Ponieważ Alan uznał, że on akurat zasłużył na ocenę wyższą, zorganizował szkolny bunt przeciwko nauczycielowi. Nie wiem dokładnie, w jaki sposób ten protest przebiegał, jednak efekt jego był taki, że nauczycielka postanowiła odejść ze szkoły. W reakcji na ten przerzucony protest, większość zbuntowanej młodzieży zreflektowała się, nauczycielkę przeprosiła, z pretensji się wycofała i na placu boju pozostał sam Alan, który – jak sam później twierdził – został następnie ze strony poddany takiej presji, że nie mogąc się już spokojnie uczyć, musiał zmienić szkołę. No i wtedy ktoś mu doradził, żeby podał swoją byłą szkolę do sądu, co on uczynił, i jak się dziś okazuje – w pełni skutecznie. Władze miasta – jako tzw. organ prowadzący – mają mu za jego bolesne krzywdy zalecić te 15 kawałków.

I to jest news pierwszy. Drugi natomiast jest taki, że Katarzyna Hall, minister edukacji w rządzie Donalda Tuska, poproszona przez Monikę Olejnik o komentarz w tej sprawie, powiedziała najpierw co następuje: „Tryumf edukacji obywatelskiej, uważam”, a następnie, dociskana przez rozdziawioną i porażoną tym przypadkiem opętania dziennikarkę, wyjaśniła już bardziej dokładnie swoją pozycję: „To jest porażka szkoły, jeżeli nie umiano normalnie w szkole tego rozwiązać. […] Jeżeli nauczycielka mu coś głupio wyjaśniała, to jest jej problem”.

Czemu ja się tym tak przejmuję? Otóż, jak niektórzy wiedzą, sam jestem nauczycielem, i robotę tę znam dość dobrze. Wiem więc też, że szkoła to jest takie miejsce, gdzie konflikt między nauczycielem i uczniem jest wręcz naturalny. Na ogół sytuacja jest do opanowania, a więc uczniowie mają się uczyć i w ogóle starać, nauczyciele mają tę naukę i starania oceniać, a uczniowie – mimo że są często z tych ocen niezadowoleni – jakoś je przyjmują, i złorzecząc pod nosem brną dalej. Zdarza się też niestety tak – szczególnie w ostatnich latach – że pewien typ ucznia, jak to określa minister Hall, „obywatelsko wyedukowanego” postanawia szkole pokazać, że dotychczasowy system jest niesprawiedliwy i że ten stan można próbować zmienić. Najczęściej jego postawa sprowadza się do tego, ze on się z nauczycielem kłóci, nasyła na nauczyciela swoich – równie jak on – świadomych swoich praw rodziców, a niekiedy ze swoimi pretensjami udaje się do Dyrekcji, czy niekiedy nawet do Kuratorium. O co najczęściej chodzi? Zawsze o to samo. A więc o ocenę z przedmiotu, lub ze sprawowania. Czasem o jakąś karę dyscyplinującą. Tak czy inaczej, chodzi niezmiennie o to, że szkoła dla dziecka okazała się niedobra i niesprawiedliwa. Że kogoś kto jest mądry, grzeczny i zdolny nie doceniła.

Jak na ten typ postępowania reaguje szkoła? Najczęściej niestety wpada w panikę. I to od poziomu samego nauczyciela a kończąc na Dyrekcji. Dlaczego tak się dzieje? Z dwóch powodów. Przede wszystkim dlatego, że naprzeciwko siebie ma osobnika, czy grupę osob absolutnie wyjątkowo zdeterminowanych – a więc już na samym początku znacznie od szkoły silniejszych – a poza tym z tej przyczyny, że szkoła zawsze nastawiona jest przede wszystkim na jedno, czyli na tak zwany święty spokój. Kto na tej sytuacji cierpi najbardziej? Oczywiście nauczyciel, który nagle znajduje się w kleszczach między obrażonym uczniem, jego wściekłym ojcem, a dyrektorem, który wciąż powtarza tylko jedno: „A nie można mu było jednak dać tej piątki?” I dobrze jest, gdy na tym się wszystko kończy. Zawsze można w końcu wymusić tę zmianę oceny i wszystko załagodzić. Gorzej, jeśli konflikt już osiąga poziom taki, że po jednej stronie jest szkoła, a po drugiej Kuratorium, czy wręcz sąd. Dlaczego gorzej? Otóż powód jest prosty. Dlatego, że szkoła wtedy już nie ma żadnych szans. Bo na swoją obronę ma tylko coś, co się nazywa Tradycją, Obyczajem, czy Prawem, a z drugiej strony poddana jest atakowi ze strony ludzi – właśnie tak, ludzi – dla których szkoła jako taka zawsze była wrogiem i utrapieniem, a sam nauczyciel wyłącznie durniem, którego należy tępić. Kogo mam na mysli, mrowiąc o ludziach? Wszystkich, a więc urzędników, sędziów, dziennikarzy, polityków i tak zwaną opinię publiczną.

I oto w tej sytuacji, kiedy można by się było spodziewać, że ktoś, kto reprezentuje właśnie szkołę, a więc i jej dyrekcję i nauczycieli, ale przecież też i uczniów, którzy jednak na coś z jej strony liczyli i nadal liczą, a więc minister edukacji, w sytuacji tak ciężkiego konfliktu, stanie po stronie tej właśnie szkoły, okazuje się, że ten właśnie minister nagle przyłącza się do tego chóru zakompleksionych baranów, i cieszy się, że oto państwo pokazało swojej szkole, że jest zbędna i nic nie warta i niech spieprza.

A to akurat już jest problem. Bo oto, mimo że myśmy od dawna wiedzieli, że polskie państwo, pod władzą Platformy Obywatelskiej powoli staje się żałosna fikcją, i że każde pojedyncze działanie tego rządu zmierza do jednego – żeby to państwo sprowadzić do pozycji nikomu niepotrzebnego śmiecia, dzieje się jakoś tak, że kiedy minister rządu, i to w dodatku – wszystko, proszę zwrócić uwagę, piszemy z dużej litery – Minister Edukacji Narodowej zupełnie oficjalnie oświadcza, że nauczyciele to durnie, a więc uczniowie mogą sobie z nimi robić co im się podoba, to sytuacja robi się niezwykle szczególna. Edukacja, a więc w pewnym sensie podstawa wszystkiego co stanowi o naszej przyszłości, w oczach naszego państwa zostaje przez to państwo wykpiona i wdeptana w ziemię. Nie wiem. Może przemawia przeze mnie i całe moje nauczycielskie doświadczenie, wszystkie te lata, z jednej strony przemęczone, choć z drugiej tak bardzo szczęśliwe, może w tym co piszę dźwięczy jakiś paskudny kompleks, ale kiedy Minister Edukacji Narodowej, w konflikcie między nauczycielem, który, jak wszystko wskazuje, nie miał na sercu nic nagannego, a uczniem, który zwyczajnie – jeszcze jeden z tysiąca uczniów każdego dnia, który był niezadowolony z oceny, ale za to miał poczucie, że żyje w nowych czasach, gdzie wszyscy mają równe prawa – się obraził na nauczyciela, staje po stronie ucznia, a przeciwko zaszczutemu w gruncie rzeczy nauczycielowi, to ja mam poczucie, że upadku państwa nie można było wyrazić lepiej.

I wreszcie coś, z pewnego punktu widzenia, najważniejszego, a więc to, co zostaje na drugim końcu tego nieszczęścia. Społeczeństwo. Jest bowiem tak, że rząd Platformy Obywatelskiej, w sposób jednoznaczny i jak najbardziej bezczelnie oczywisty, w każdym swoim działaniu występuje przeciwko obywatelowi. Nie ma gestu, nie ma słowa, nie ma nawet najdrobniejszego projektu, który w ten czy inny sposobu nie byłby skierowany przeciwko obywatelowi. Dosłownie wszystko, co oni robią jest robione przeciwko nam. I oto, mamy biednych nauczycieli. Oszalałych z tej bezsensownej pracy, a jednocześnie jakimś niezrozumiałym zupełnie odruchem trzymającym się tego poczucia, że chyba tu jednak chodzi o coś więcej, niż codzienne przyjście do pracy i odbębnienie kolejnego dnia w szkole. Nauczycieli durnych pewnie niejednokrotnie bardziej niż ci, których oni uczą, ale starających się za ten psi grosz robić, co do nich należy. Nauczycieli zaczynających i kończących dzień, z jednej strony w nadziei, że może tym razem coś się z tego gówna uda wykroić, a z drugiej w obawie, że i dziś nie dadzą rady. Nauczycieli wreszcie, wciąż próbujących znaleźć drogę wyjścia z tego splątania, a jednocześnie skonfrontowanych z tak zwanym nowym pokoleniem, świadomym swoich praw i nie znającym sprzeciwu. I na to wszystko przychodzi nasza władza i mówi nauczycielom, żeby się zamknęli, bo ich czas już dawno minął. I kiedy to wszystko jest tak bardzo oczywiste i tak bardzo jednoznaczne i tak bardzo wręcz krzyczy prosząc o uwagę, nie ma takiej siły, która by kazała tym własnie biednym nauczycielom zrozumieć, że to nie Kaczyński za tym wszystkim stoi. Chce się wyć.

Patrzę dziś na tą przedziwną – naprawdę nie umiem znaleźć innego słowa, by ją określić – kobietę i tracę dech w piersiach. Katarzyna Hall. Kobieta, która najdoskonalej jak tylko było można stała się symbolem tego raka, który od trzech już ponad lat niszczy naszą Polskę. I myślę sobie, że za wiele trzeba będzie odpowiedzieć. Oczywiście, przede wszystkim za smoleńską zbrodnię. To po pierwsze. Ale za to, co oni zrobili z polską szkołą, za to, jak oni okazali dla tej szkoły swój szacunek i zrozumienie, za to, jak oni zrobili wszystko, żeby tę szkołę ośmieszyć i zdeptać, niech zdychają dokładnie tak samo, jak tamci. I niech tu nie będzie przebaczenia.

Tekst jednocześnie do czytania w Warszawskiej Gazecie. Polecam.