O planktonie, o wojownikach i o zwykłych żabach

Nowy tygodnik o nazwie Uważam Rze, jaki grupa dziennikarzy Rzeczpospolitej postanowiła sobie powydawać, zainteresował mnie dokładnie w tym samym stopniu co ewentualne pojawienie się w jednej z telewizji autorskiego programu Piotra Semki, czy któregoś z braci Karnowskich, przejście Rafała Ziemkiewicza skądś dokądś, lub uruchomienie przez Piotra Zarembę osobistego bloga w Nowym Ekranie, lub komentarz tutaj. A więc ledwo co. Uważam, ze ten mój brak zainteresowania wydarzeniem jak by nie było poważnym, jest o tyle ciekawy, że świadczy nie tyle o mnie, co o ogólnie o sytuacji na naszym rynku polityczno-medialnym. W końcu wydawałoby się, że w świecie, gdzie opinia publiczna jest kształtowana z jednej strony przez obrazki Andrzeja Mleczki, z drugiej przez wdzięk i bezpretensjonalność Kuby Wojewódzkiego, a z trzeciej spoleczną wrażliwość Grzegorza Miecugowa i Krzysztofa Daukszewicza, dla kogoś autentycznie pochłoniętego tym co się dzieje w Polsce, alternatywne rozważania niezależnych publicystów powinny stanowić nie lada gratkę. A tu tymczasem – nic. Zero.

Oczywiście, ów brak zainteresowania ma swoje minusy. No bo weźmy choćby Mazurka z Zalewskim, którzy sobie tam podobno żartują, a ja ich żarty w dużej części zawsze lubiłem. Coś mnie tu z pewnością ominie, jednak trudno wykładać ciężko zarobione złotówki dla jednej strony pustych w gruncie rzeczy żartów. Popatrzmy też choćby na najświeższy numer tygodnika, gdzie podobno znalazł się wywiad z Martą Kaczyńską, którą ze względu na pamięć o jej ojcu lubię i szanuję, a może wręcz traktuję jak księżniczkę. Bardzo chętnie przeczytałbym, co ona tam takiego mówi, a może nawet z przyjemnością obejrzałbym sobie zdjęcie, które tę rozmowę niechybnie ilustruje. I dziś, kiedy wiem, że sobie tej rozmowy nie przeczytam, jest mi oczywiście przykro. Jednak świadomość, że prawdopodobnie połowa ze wspomnianego tekstu, to pytania zadawane przez Pawła Lisickiego, lub któregoś z jego kolegów, jest na tyle silna, że jakoś zapewne sobie z tym bólem poradzę. A jeśli będę chciał się dowiedzieć, co Marta Kaczyńska w tym wywiadzie mówi, to dowiem się i tak, ze źródeł o wiele bardziej mi sympatycznych. Choćby tych, które można znaleźć w Sieci na blogach.

I oto własnie dowiedziałem się z blogów, że moje wielkie marzenie jeszcze z kampanii prezydenckiej, by Marta Kaczyńska aktywnie włączyła się do walki o prezydenturę dla swojego stryja, zostało w pewnym sensie docenione przez nią samą, która dziś przyznaje, że może trzeba było się zaangażować, i że może wówczas udałoby się zwyciężyć. Dowiaduję się też – właśnie z blogów – że córka zmarłego Prezydenta, dokładnie w taki sposób jak to się dzieje w historii od lat, rozważa możliwość swojego uczestnictwa w polityce, jak gdyby w imieniu ojca. I to mi w zupełności wystarczy. To mnie cieszy, to mi wystarczy i przez to czuję się medialnie spełniony. Oczywiście, wiem też, że bez wspomnianego zaangażowania dziennikarzy Rzeczpospolitej powyższe słowa pewnie tak dobitnie by nie zabrzmiały, ale tu już jestem bezradny. Są dziennikarze, tacy jak jakiś Najsztub czy Maziarski, których czytać nie będę, choćby mi za to płacono. Ale są tacy, jak Ziemkiewicz, których w pewnych okolicznościach może i bym stolerował, tyle że póki co mi się nie chce. Mogę tylko obiecać, że jak kiedyś rozmowę z Martą Kaczyńską przeprowadzi mój kolega Coryllus, to sobie chętnie całość przeczytam. I to nawet nie dlatego, że jest on moim kolegą, ale dlatego, że jego umiejętności zawodowe są w relacji do tego co robi Karnowski czy Janke, jak Niebo do Ziemi. Więc to że wybieram Coryllusa jest też w pewnym sensie kwestią przyzwoitości.

Wspominałem tu niedawno pewnego mojego ucznia, który jest muzykiem i gra coś co się popularnie nazywa czarnym metalem. Otóż opowiadał mi on jakiś czas temu, że zespół w którym gra otrzymał propozycję, żeby na jednym z koncertów zagrać jako support przed koncertem Behemotha (narzeczony Dody Elektrody). Propozycja oczywiście dla mniej znanej grupy była kusząca, nawet jeśli wziąć pod uwagę, że kolega z zespołem mieli grać wyłącznie za okazję do samego zaszczytu. I oto, w odpowiedzi na tę ofertę, agent Behemotha dowiedział się, że owszem chętnie, tyle że koncert ma być grany w odwrotnej kolejności. Oczywiście do imprezy nie doszło, również z powodu gwałtownej choroby artysty, ale coś co się nazywa czystą satysfakcją zostało jak najbardziej zachowane. O tym zdarzeniu też sobie myślę, kiedy słyszę o tygodniku Uważam Rze. Jak chcą, to niech sobie czytają blog Coryllusa, albo choćby i ten. Przynajmniej nie muszą płacić.

Tak się jakoś w ostatnich latach porobiło, że cała nasza tak zwana klasa ekspercka, a mam tu na myśli dziennikarzy, polityków, ludzi nauki i wszelkiej maści artystów uległa tragicznej, głównie intelektualnej, pauperyzacji. Kryzys jakiego jesteśmy świadkami jest tak głęboki, że dotknął nawet miejsca tak pozornie nietykalnego jak Kościół. Upadek autorytetów, z jakim mamy do czynienia, jeśli nie chcemy popaść w zawsze groźną emigrację wewnętrzną i zdanie się już tylko na siebie, zmusza nas do tego, by poszukiwać partnera wszędzie, byle nie w tak zwanym mainstreamie. Jak idzie o dziennikarstwo, praktycznie nie ma już nic. Jeśli są jeszcze gdzieś osoby, które można darzyć szacunkiem, to właściwie są one już dawno na marginesie, z którego znacznie już bliżej do nas – zewnętrznych obserwatorów – niż do centrum. Podobna sytuacja jest w polityce. Jest oczywiście Jarosław Kaczyński, Antoni Macierewicz, może jeszcze ktoś – choć nie potrafię tu z czystym sumieniem nawet podać choćby jednego nazwiska – ale poza tym wszystko płynie i nawet nie wiadomo, co się na powierzchni tej fali pojawi jutro. Jak idzie o Kościół, jest oczywiście kilku wielkich biskupów, cała masa wspaniałych księży, ale i tu nadzieja jest bardziej latach które przed nami, niż w tym, z czym pozostaliśmy dziś. O profesorach i artystach lepiej już w ogóle nie wspominać. Dochodzi do tego, że – przy uwzględnieniu tych wszystkich wyjątków – o wiele bardziej duchowo i intelektualnie uwznioślające jest towarzystwo jakiegoś dziecka palącego świeczkę na grobie warszawskich powstańców, czy pod prezydenckim krzyżem.

Rozpisałem się tak o tej mizerii trochę dlatego, że tak mi się jakoś pisało i wyszło jak wyszło, ale też trochę dlatego, że zanim się wziąłem do tej notki, przeczytałem najnowszy wpis wspomnianego już Coryllusa i jego uwagi o Pawle Poncyliuszu zamieszone w Nowym Ekranie. Oczywiście Coryllus ma pełną rację, kiedy pisze, że Poncyliusz to zwykły cham i pętak. Ma też oczywiście rację, kiedy się bierze za to, co ten buc powiedział na temat Marty Kaczyńskiej, i go skutecznie z tej okazji beszta Jednak kiedy czytałem wspomniane refleksje, przyszło mi do głowy, że czegoś w nich brakuje. Mianowicie wyraźnego stwierdzenia, że Poncyliusz nie stoi na początku tej mizerii, ale jest wyłącznie jej produktem. Nie chcę tu posiłkować się innymi nazwiskami, szczególnie ludzi, których póki co uważam za sojuszników i co do których wciąż żywię nadzieję, że mają przynajmniej dobre i szczere intencje, bo nie mam powodu, żeby ich publicznie obrażać. Natomiast nie ulega dla mnie najmniejszej wątpliwości, że jest wśród niech z pewności bardzo wielu – o wielu za wielu – takich, na których tle ani Poncyliusz, ani Bielan, ani Kamiński, nie mówiąc już o Migalskim, wcale by szczególnie aż tak mocno nie błyszczeli. Jest mi bardzo przykro, ale mam niemal stuprocentową pewność, że jeśli nastąpi kolejny kryzys – a mam nadzieję, że już z tym mamy przynajmniej na jakiś czas spokój – znów pojawi się kolejna grupa różnych dotychczas cierpliwie przyczajonych mądrali, którzy już mają gotowe świeże uwagi na temat i Marty Kaczyńskiej i Jarosława Kaczyńskiego, i każdego, kto się tylko będzie do skutecznego ataku nadawał.

Smutne te refleksje, ktoś powie. I będzie miał oczywiście rację. No bo z czego tu się cieszyć i na co liczyć, skoro jest aż tak źle? Jest jednak coś, co, jak sądzę, powinno nas pocieszyć. Otóż, pisząc o Poncyliuszu, napisałem, że to nie on stworzył sytuację, lecz sytuacja stworzyła jego. On się jedynie okazał kimś na tyle słabym, że nawet jeśli w pewnym momencie był w stanie wybrać właściwą drogę, to brakowało mu i determinacji i zwykłej ludzkiej pasji, by się na niej dłużej utrzymać. Mógłbym nawet – biorąc choćby tylko tę jego wypowiedź na temat Marty Kaczyńskiej – powiedziec, że on jest zwyczajnie głupi. Jak jakiś poseł Wegrzyn, posłanka Mucha, czy dziennikarz Wołek. Jednak jest już jakoś tak na świecie, że na czele idą przywódcy, a za nimi – i czym dalej tym gorzej – kręci się już zwykły plankton. I jest też tak, że ten plankton, o ile posiada podstawową orientację w tym, co dobre, a co złe, potrafi być pożyteczny, a czasem wręcz bohaterski. Potrafi się zachować dzielnie, tyle tylko, że do tego potrzebuje warunków, które z kolei tworzą czasy. I jeśli tylko czasy owej dzielności sprzyjają, wszystko będzie szło jak trzeba. Jednak to nie oni tworzą czasy. Czasy tworzą wojownicy. I wtedy, kiedy jest dobrze, wszystko też od razu staje się lepsze. I dziennikarze i artyści i politycy, ale też i zwykli ludzie. Wszyscy stają się i mądrzejsi i lepsi i zdolniejsi. Chodzi tylko więc o to, by nie przegrać z czasem. By zdążyć.

Dopóki więc mamy wojowników – a mamy ich z całą pewnością – nie powinniśmy się za bardzo martwić. Wystarczy, że pozostaniemy wierni, czujni i gotowi. I będziemy robić swoje.