Hans, Kurt i Jurgen, czyli o świecie, który znika w globalnym ociepleniu

      W niedzielę na targach pojawił się Michał - to ten co  w nadzwyczaj profesjonalny sposób nagrywa nasze gadki - i poprosił mnie, bym opowiedział coś o jedynej aktualnie książce, o której jeszcze nie opowiadałem, a mianowicie o „Markach, dolarach, bananach i biustonoszu marki Triumph”. Żeby jakoś zacząć i opowiedzieć przede wszystkim o tym, co to w ogóle za książka, opowiedziałem anegdotę związaną z osobą i twórczością pisarza Stasiuka. Otóż było tak, że podczas targów krakowskich kilka lat temu siedział sobie na stoisku obok ów Stasiuk, a ja, chcąc się zorientować, co on takiego pisze, podszedłem i wziąłem do ręki książkę pod tytułem „Dojczland”, otworzyłem na pierwszej stronie i zacząłem czytać. Sparafrazuję: „Wysiadłem na dworcu kolejowym w Berlinie. Wyszedłem na ulicę i potknąłem się o zarzyganego menela. Poszedłem do swojego hotelu, z nadzieją, że kupię sobie niebieskiego Walkera i wypiję go w swoim pokoju. Niestety mieli tylko czerwonego”. No i to tyle. Rzecz jest w tym, że moja książka, to jest mniej wiecej coś takiego, tyle że w o wiele lepszym guscie, mądrzejszego, bardziej interesującego, no i znacznie lepiej napisanego. No i aby z kolei przybliżyć słuchaczowi, co mam na myśli, przeczytałem do kamery mały kawałek rozdziału właśnie o moim pobycie w Niemczech.

       Póki co, ten film wciąż jeszcze jest w przygotowaniu, więc nie wiem, jak tam ostatecznie owa prezentacja wypadła, natomiast myślę sobie, że to jest faktycznie bardzo dobra książka, a żeby zachęcić Czytelników do jej kupienia, przedstawię tu cały ów rozdział, o tym jak to mi było w owych Niemczech w roku 1980. Proszę posłuchać.

    

      Któregoś dnia, podczas mojego jedynego w czasach PRL-u pobytu na Zachodzie, mój tamtejszy kolega Hans powiedział, że zawiezie mnie do miejscowości Kelsterbach, żeby mi pokazać McDonalda i wziąć do kina na film – w Polsce z niewiadomych do końca powodów  zakazany – „Easy Rider”. Bardzo się tą propozycją ucieszyłem, może nie tyle ze względu na McDonalda, co przez ten film, no i pojechaliśmy.

      Przyznaję od razu, że z McDonalda nie zapamiętałem nic, poza tym, że wówczas sobie pomyślałem, że to jest jednak bardzo drogi interes. Gdy idzie o film, to owszem, było ostro. Poszliśmy do tego kina, siedliśmy sobie na swoich miejscach, zaczął się film, i oczywiście od razu okazało się, że jest zdubbingowany, co prowadzi do tego, że i Dennis Hopper, i Peter Fonda, nie wspominając już o młodym Jacku Nicholsonie, rozmawiają po niemiecku. Ponieważ jednak dla mnie sama świadomość, że wreszcie zobaczę „Swobodnego jeźdźca” była atrakcją wystarczająco dużą by jakoś szczególnie marudzić, nie pyskowałem, natomiast o wiele gorsze było to, że kinowa publiczność miasta Kelsterbach zachowywała się w sposób, jaki dla mnie, przybysza z komunistycznej Polski, był co najmniej szokujący. Otóż oni się zachowywali jakby byli w knajpie. Gadali, żarli coś, pili, palili papierosy, a wszystko to było tak w tej swojej egzotyce niezrozumiałe, że z tego pokazu nie zostało we mnie nic. Po filmie powiedziałem mojemu niemieckiemu dobroczyńcy, że z polskiego punktu widzenia, to co się działo w tym kinie, to był totalny syf, na co on się obraził i od tego czasu nasze stosunki trochę się ochłodziły.

      Kiedy dziś wspominam tamte tygodnie i owego Hansa, myślę sobie, że to musiał być albo jakiś wariat, albo poważny komunista, bo o polityce w ogóle nie rozmawialiśmy, a jego potrzeba by w ciągu tych paru tygodni odkupić wszystkie niemieckie grzechy wobec Polaków robiła naprawdę wrażenie. Pewnie właśnie w ramach owego programu ekspiacji, pojechaliśmy na weekend do którejś z wsi w góry Taunus. Hans był trenerem jakiejś piątoligowej może drużyny piłkarskiej, w dodatku ligi dziecięcej, więc wybraliśmy się tam w towarzystwie tych dzieci – piłkarzy z Frankfurtu nad Menem. Powiem uczciwie, że ja z uwagi na swój zawód, na młodzieży znam się dość dobrze, ale to czego byłem świadkiem tam, na tym niby-obozie piłkarskim, wspominam do dziś. Te dzieci to był taki element, że podejrzewam, iż gdyby oni jakimś cudem trafili do takiego technikum mechanicznego w Pile, czy nawet elitarnego liceum ogólnokształcącego w Działdowie, na drugi dzień zostaliby na osobiste żądanie swoich polskich kolegów relegowani.

      Pamiętam że poszliśmy do jakiejś knajpy, siedzieliśmy tam, grzaliśmy to piwo, a ja patrzyłem, jak każdy z tych młodocianych Szkopów kombinuje co by tu ukraść. Czy to szklankę, czy talerzyk, czy może jakiś nóż. Wszystko jedno. Byleby się zmieściło pod t-shirtem czy w skarpetce.

      Niedaleko akademika, w którym mieszkałem, znajdowała się  knajpa, gdzie kelnerem był pewien Grek – kolega z tego samego akademika. Bardzo miły człowiek. Kiedyś sobie trochę dłużej porozmawialiśmy o świecie i jego problemach, i on mi powiedział, że mi coś pokaże. Zaprowadził mnie do siebie do pokoju, podprowadził pod okno, i pokazał mi jakiegoś Niemca siedzącego po przeciwnej stronie przy biurku. Niemiec sterczał nad rozłożonymi papierami, na uszach miał słuchawki, i zachowywał się, jakby był kompletnie opętany. Skakał, machał rekami, walił pięściami po blacie biurka i – to oczywiście tylko widzieliśmy – coś krzyczał. Ów Grek wyjaśnił mi, że to jest jego znajomy, student czwartego roku medycyny, który nie wytrzymał presji i oszalał. Obecnie uczy się do egzaminów, które pewnie zda, bo jest bardzo zmotywowany. Później uzyska dyplom, uda się na jakąś terapię, dzięki której uda mu się pozbyć złych duchów, no i zostanie pierwszorzędnym niemieckim lekarzem z pierwszorzędną pensją.

       To wszystko co tam Niemczech 30 lat już temu zobaczyłem, od tego czasu nie pozwala mi poważnie traktować poważnie tych zawodzeń, jacy to my Polacy jesteśmy kulturowo i cywilizacyjnie uwstecznieni w stosunku do Zachodu. Inna sprawa, że to był rok 1980. Dziś może faktycznie jesteśmy nieco bliżej. A może dalej? Chyba mi się coś już zaczyna mylić. W każdym razie jesteśmy wciąż w Niemczech.

To ostatnie zdanie oznacza tylko tyle, że kolejny rozdział jest również o Niemczech, bo taki podczas pisania tej książki miałem pomysł, by w ten właśnie sposób płynnie przyechodzić z jednego rozdziału do drugiego. Książka jest do nabycia w księgarni Coryllusa pod adresem https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/marki-dolary-banany-i-biustonosz-marki-triumph/, w sklepie Foto-Mag w Warszawie, ewentualnie tu u mnie. E-mail: k.osiejuk@gmail.com