Czym cuchnie post-polityka

Od samego rana cała Polska huczy informacją, podaną przez Gazetę Wyborczą, za sondażownią o nazwie PBS DGA, że oto poparcie dla Platformy Obywatelskiej wzrosło bardzo, a dla PiS-u spadło, też bardzo. Onet przekazuje dobrą nowinę pod tytułem Wielki skok Platformy i wyjaśnia to, co się wydarzyło dzisiejszego ranka, następującą diagnozą: „PO uderzyła w PiS-owski dzwon populizmu"... i stąd to wszystko.

Okazuje się mianowicie, że populizm w sumie bywa pożyteczny i można go uznać, pod warunkiem, że jego autorstwo jest odpowiednio sprawdzone, zaakceptowane i potwierdzone odpowiednim podpisem. Nie zdziwimy się, jeśli któregoś dnia Donald Tusk ogłosi, że najwyższy czas, żeby tych wszystkich sędziów, profesorków i ‘niedzielnych intelektualistów' wziąć za pysk i pokazać im, gdzie ich miejsce, a rozradowany lud i przepełnione podziwem media, zakrzykną radośnie: „A to skok!"

Oczywiście i ja jestem absolutnie zauroczony zarówno niezwykłą elastycznością platformianych specjalistów od prowadzenia skutecznej polityki, jak i wrażliwością obywateli, biorących udział w organizowanych przez Gazetę Wyborcza sondażach, jednak chciałbym się zwrócić z apelem do pan Premiera i jego otoczenia, żeby się aż tak nie napinali. Wszystko jest i tak już na jak najlepszej drodze. Może być już tylko lepiej, a jak przyjdą wybory, to i tak Platforma je przerżnie i żadne sondaże ani tego, co się stało, nie wyjaśnią, ani temu nie zapobiegną..

Dlaczego? Proszę uprzejmie, oto wyjaśnienie. W ostatnim Wproście, znajduję króciutki, ale niezwykle interesujący artykuł zatytułowany Zmysłowa polityka PO. Krótko mówiąc, chodzi o to, że znaczna część wyborców - kto wie, czy nie większość - w swoich politycznych wyborach kieruje się nie rozumem, nie zimną kalkulacją, nie własnym interesem, lecz skojarzeniami na płaszczyźnie czysto zmysłowej. Jak pisze Wprost, z badań specjalistów wynika, że „przekaz reklamowy zapamiętujemy o 250 proc. lepiej, jeśli zaspokaja on pięć naszych zmysłów".

Nie trzeba być osobą szczególnie doświadczoną w dziedzinie reklamy jako manipulacji, żeby orientować się, o co chodzi. Jeśli pociągamy nosem i czujemy zapach świeżego chleba, jeśli rzucamy okiem i widzimy ładną dziewczynę, jeśli nastawiamy ucha i słyszymy słodki, dzieczęcy śpiew, to jest nam dobrze i wszystko, co nam ktoś chce przekazać, wchodzi nam do głowy lepiej. Sprawa jest już tak stara, że pewnie nawet już dla niektórych nudna.

Nowość polega na tym, że Wprost postanowiło pójść tym tropem i zbadać reakcje polskich wyborców na tym właśnie poziomie. Do tego interesującego zadania zostali wynajęci psychologowie i specjaliści od marketingu i oto, cośmy otrzymali.

Okazuje się, że przeciętny obywatel, kiedy widzi Jarosława Kaczyńskiego, to widzi prymitywnego chama. Jeśli przy tym pociągnie nosem, to poczuje zapach „zatęchłych, starych pomieszczeń pomieszczeń i męskiej przebieralni". Jeśli zamknie oczy i pomlaska, najpewniej poczuje smak czegoś kwaśnego, lub wręcz gorzkiego. Nastawi ucha, a tu nagle, w jego mózgu zabrzmi coś na kształt „muzyki religijnej, albo czasami piosenka Jacka Karczmarskiego". Tak na marginesie, biedny nasz bard w grobie się przewraca, kiedy być może jakoś dochodzą do niego te ekspertyzy.

Ale oto, zamiast Jarosława Kaczyńskiego, na powierzchni mózgu przeciętnego obywatela pojawia się sekwencja Donald Tusk i obraz pana premiera w garniturze. Włączamy specjalistyczne urządzenia pomiarowe, przykładamy kabelki do skroni przeciętnego Kowalskiego i proszę. Kowalski ciągnie nosem - „świeży morski zapach". Mlaska - ciasteczko. Wystawia ucho - U-2, albo dziesięć najpiękniejszych rockowych ballad. Otwiera oczy - minister Nowak z posłanką Muchą.

Ja nie żartuję. To, co opisuję powyżej, to nie są moje dowcipne popisy. To wszystko nauka, rozum, ekspertyza. Zapisana w badaniach Instytutu Millward Brown, zatwierdzona własnymi badaniami polskich specjalistów i opisana przez Norberta Maliszewskiego w tygodniku Wprost.

Oczywiście, co zrobimy z tą wiedzą, podobnie jak z wiedzą przekazaną nam dziś z samego rana przez Gazetę Wyborczą, zależy już tylko od nas. Jestem pewien, że bardzo wielu obserwatorów naszego życia politycznego wpadło dziś w euforię i już zaciera ręce na najbliższe 684 lata rządów Platformy. Natomiast, jeśli idzie o artykuł z Wprostu, ani nie zacierają rąk, ani tymi rękoma nie wykonują nawet obraźliwych gestów, bo ich Wprost - jako pisowskie ścierwo - nie interesuje, szczególnie kiedy są w dobrym nastroju, a wokół czują zapach morskiej fali i sosnowych lasów.

Jestem jednak pewien, że są też i tacy, dla których, zarówno sondaż z Gazety, jak i informacja z Wprostu, są o tyle tylko ciekawe, że potwierdzają to, co już wcześniej wiedzieli, albo może i tylko czuli, a teraz, dzięki tym informacjom, mogą sobie tę swoją wiedzę uporządkować i ewentualnie nazwać to, czego dotychczas nazwać nie umieli.

Rozpoznać mianowicie i nadać nazwę temu, co cała polska miała okazję obserwować choćby przez dziesięć lat prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego. Wszyscy doskonale pamiętamy, ile lat musiało upłynąć i jaka rewolucja musiała zajść w umysłach tych, którzy, sami maksymalnie zatruci najbardziej wulgarnym kłamstwem, mieli za zadanie tą trucizną dzielić się z innymi. Pamiętamy, jak przez dziesięć niemal lat, Aleksander Kwaśniewski uchodził powszechnie za wysokiego, szczupłego, przystojnego człowieka, ze starannym wykształceniem i nie było absolutnie takiej siły, na ziemi i na niebie, która zmusiłaby większość obywateli do uznania, że to, co widzą - to złudzenie.

Te grupki nielicznych, którzy odmówili udziału w tym festiwalu zbiorowej psychozy, przecierali oczy i uszy ze zdziwienia, łapali się za skołatane głowy, nie mogąc zrozumieć, jak ktoś, kto ma średnie wykształcenie - i to ma to swoje średnie wykształcenie oficjalnie i jednoznacznie - w oczach ponad połowy badanych jest sobą starannie wykształconą. Jak to możliwe, że ktoś, kto ma - powiedzmy - 1,65, czy 1,70 cm wzrostu, nagle, w opinii większości społeczeństwa, jest wysoki?

Proszę zwrócić uwagę. Ja nie piszę o tym, że Kwaśniewski to, od początku swojej obecności na scenie politycznej, zapijaczony komuch, bo ten rodzaj informacji w dużym stopniu obciążony jest ryzykiem nieobiektywizmu. W końcu to, że człowiek chleje, dla dużej części opinii publicznej wcale nie świadczy o tym, że ten ktoś chleje. A to, że ktoś jest komuchem, w sytuacji, gdy największym komuchem jest Jarosław Kaczyński, też łatwo można zakwestionować.

Ja piszę o faktach, nie o opiniach. I właśnie to szaleństwo, o którym pisze Wprost, a które ja próbuję jakoś skomentować, operuje w dużej mierze na poziomie faktów, a nie opinii. Co najciekawsze jednak jest to, że ten podprogowy przekaz, będący najnowszym sukcesem specjalistów od mieszania ludziom w głowach, nie jest kierowany tylko do osób, według najbardziej popularnych standardów, głupich. Ależ skąd! Śmiem wręcz twierdzić, że ludzie prości, niewykształceni, nierozmumiejący się na tych wszystkich przemądrych kwestiach, raczej patrzą, zanim coś zobaczą i słuchają, zanim coś usłyszą. Ludzie prości i niewykształceni najpierw dotkną, a dopiero potem powiedzą, jaką to coś ma konsystencję.

I to właśnie dzięki tym ludziom, jak już wcześniej wspomniałem, Platforma Obywatelska przegra najbliższe wybory. Wcale nie dlatego, że patrzące i słuchające jednostki, jakimś cudem odczarują ten dziwaczny świat post-polityki i ci, co dotychczas dawali sobą tak fatalnie sterować nagle się opamiętają. Nie. Ich możemy już odpisać na straty.

Ale na szczęście, oni też już nas odpisali na straty. A już niedługo dadzą nam spokój, nawet jeśli idzie o politykę. I wtedy już będziemy mogli sobie wybierać przyszłość dla naszej Polski bez ich łaskawego udziału.