Zniknięcie

Pewnie nie tylko ja pamiętam dość stary już, chyba holenderskiej produkcji film, a już na pewno jego genialny remake z Kieferem Sutherlandam, Jeffem Bridgesem i Sandrą Bullock, pod polskim tytułem „Zniknięcie”. Na wszelki wypadek jednak przypomnę treść. Kiefer i Bullock są bardzo sympatyczną i bardzo zakochaną w sobie parą. Któregoś dnia zatrzymują się samochodem na jakiejś stacji benzynowej. Kiedy on kupuje benzynę, ona idzie do toalety i już nigdy nie wraca. Kiefer najpierw czeka, później prowadzi standardowe poszukiwania, zarówno sam jak i przy pomocy policji… a jej nie ma. Ostatecznie szuka jej już tylko sam. Mijają tygodnie, miesiące, lata, i on już wie, że jej nie znajdzie nigdy, ale jemu już zależy tylko na jednym – poznać prawdę. Dowiedzieć się, co się stało. Cały właściwie film jest psychologiczną refleksją na temat pragnienia prawdy, które jest tak potężne, że staje się obsesją. Pragnienia prawdy, które w pewnym momencie jest już czymś nie tylko najważniejszym, ale właściwie jedynym. Kiefer w pewnym momencie dochodzi do takiego momentu, że przestaje dbać o cokolwiek. On chce już tylko wiedzieć. I dla tej wiedzy jest gotów nawet ponieść najwyższą ofiarę. A więc położyć na stole swoje życie.

Co ciekawe, to nie jest film o idiocie, ani nawet o jakimś wariacie. Oczywiście oglądamy cały czas człowieka, który stopniowo przekracza wszelkie granice, i pewnie dla kogoś stojącego z boku staje się w którymś momencie kimś stanowczo dziwnym, ale dla widza ta jego determinacja pozostaje przykładem autentycznego bohaterstwa. Każdy z nas, śledząc te losy, choć sam pewnie niekoniecznie gotowy do takiego poświęcenia, wie jednocześnie, że to na co decyduje się Kiefer jest jak najbardziej naturalne. W okolicznościach, w jakich nastąpiło to zniknięcie – a może też przy tej miłości, jaką on czuł do Bullock – on najzwyczajniej w świecie musi się tego dowiedzieć, bo inaczej już nigdy nie zaśnie. A gdyby nagle gdzieś tam pojawił się ktoś, kto by mu powiedział, żeby dał spokój i uznał, że nie wszystko musi być wyjaśnione, że życie jest bardziej skomplikowane, niż nam się wydaje, że są chwile, kiedy nie pozostaje nic, jak już tylko machnąć ręką, to każdy normalny widz na takie brednie najwyżej wzruszyłby ramionami.

Oczywistość tej sytuacji jest zrozumiała nawet dla Jeffa Bridgesa, który owszem, zamordował Bullock, ale który, widząc i rozumiejąc stan w jakim znalazł się Kiefer, oferuje mu tę wiedzę – tę prawdę – w zamian właśnie za życie. I Kiefer tę ofertę naturalnie przyjmuje. Zanim umrze, dowie się, jak umarła ta którą kochał. Naturalnie. I temu też nikt się nie dziwi.

Wielokrotnie – pewnie dla niektórych nazbyt wielokrotnie – rozmyślałem tu w tych moich nędznych tekstach nad tamtą chwilą, tamtego sobotniego poranka utulonego w tamtej mgle, kiedy to dla każdego normalnie myślącego człowieka w jednym momencie nastąpiło coś tak niesłychanie kosmicznego, tak niewyobrażalnie nie do pojęcia, że – niech już będzie to idiotyczne porównanie z brzozą – w jednym brzozymgnieniu ciała 96 ludzi zostały rozniesione na strzępy, porozwieszane na gałęziach, wbite w błoto, rozbryzgane na bialoczerwonej szachownicy. Cóż to się stało? Jak straszna, jak potężna energia musiała się uwolnić, że ta mgła w jednej straszliwej chwili wypełniła się mgłą nową, czerwoną, pachnącą… no właśnie… czym pachnącą?

W wywiadzie dla Onetu córka śp. Zbigniewa Wassermanna mówi, że od tamtego kwietniowego poranka dla niej każdy nowy dzień tworzy nowy ból i nową pustkę. Że czas wcale nie leczy tej rany, ale ją rozdrapuje. I ja ją świetnie rozumiem. Dopóki ona się nie dowie, jak wyglądała tamta chwila, nie zazna spokoju, a ten niepokój będzie z każdym dniem coraz bardziej dojmujący i coraz bardziej nie do zniesienia. Jestem pewien, że nie tylko ja ją rozumiem. Nie tylko ja wiem, jak bardzo dla niej poznanie prawdy jest czymś obsesyjnie istotnym. Ale też wiem, że nie tylko ona chce tę prawdę tak bardzo poznać.

Przepraszam bardzo że to powiem, ale nie mam wyjścia. Wobec tej agresji najbardziej czarnego szaleństwa pod hasłami zapomnienia, wybaczenia i miłości jestem bardzo, ale to bardzo bez zrozumienia. To nie z nami jest coś nie w porządku. To wy jesteście chorzy. Zapewniam was. Zwykły człowiek was zwyczajnie nie rozumie. I nie toleruje. I tu się już nie wywiniecie.

Powyższy tekst ukazał się w miniony piątek w Warszawskiej Gazecie